Właśnie zostałeś ojcem? Z pewnością wyobrażałeś sobie, jak będzie wyglądać Twoje życie po narodzinach dziecka. Przygotowywałeś się, czytałeś o rodzicielstwie, słuchałeś rad bliskich i zastanawiałeś się, co Cię czeka. A teraz, w obliczu rzeczywistości, odkrywasz, że nie wszystko da się przewidzieć!

Czym jest depresja poporodowa u ojców i jak się objawia?

Depresja poporodowa u ojców to zaburzenie psychiczne, które może wystąpić u mężczyzn po narodzinach dziecka. Choć tradycyjnie kojarzona jest głównie z matkami, depresja poporodowa dotyczy także ojców, którzy mogą doświadczać podobnych trudności emocjonalnych. W wyniku zmiany ról, nowych obowiązków, stresu związanego z opieką nad dzieckiem oraz zmian w relacjach partnerskich, u niektórych ojców może rozwinąć się depresja.

Objawy depresji poporodowej u ojców mogą obejmować:

• smutek, przygnębienie i lęk związane z nową sytuacją życiową,
• zwiększone zmęczenie i brak energii, mimo odpoczynku,
• problemy ze snem, w tym trudności w zasypianiu i przerywany sen,
• zmniejszone zainteresowanie życiem seksualnym i trudności w relacjach z partnerką,
• problemy z koncentracją, pamięcią i podejmowaniem decyzji,
• poczucie przytłoczenia i nieporadności, prowadzące do poczucia winy,
• myśli o bezradności lub w skrajnych przypadkach myśli samobójcze.

Depresja poporodowa u ojców może wpłynąć na relacje z partnerką i dzieckiem, a także na ogólne funkcjonowanie w życiu codziennym. Wczesna diagnoza i wsparcie są kluczowe, aby pomóc ojcom wrócić do równowagi emocjonalnej.

Czynniki ryzyka depresji poporodowej u ojców

Depresja poporodowa u ojców może wynikać z różnych czynników. Często powiązana jest ze zmianami hormonalnymi, np. spadkiem poziomu testosteronu. Czasem dochodzi do tego zmęczenie związane z opieką nad noworodkiem, które w istotny sposób może pogorszyć nastrój ojca. Do obniżenia energii i samopoczucia prowadzi też długotrwały brak snu.Kolejnym czynnikiem ryzyka jest niskie wsparcie od rodziny czy przyjaciół. Problemy w relacjach z partnerką, takie jak konflikty, także mogą wpływać na emocje ojca. Niektórzy ojcowie są też bardziej narażeni na depresję. Są to przede wszystkim ci panowie, u których pojawiały się wcześniejsze epizody depresji.

Inne czynniki ryzyka to: stres związany z nową rolą ojca, odpowiedzialnością finansową czy opieką nad dzieckiem. Problemy finansowe, brak pracy czy niepewność zatrudnienia wpływają na poczucie bezpieczeństwa, co może prowadzić do depresji poporodowej.

Różnice w doświadczeniu depresji u ojców i matek

Depresja poporodowa u ojców i matek różni się pod wieloma względami, choć obie grupy doświadczają trudności emocjonalnych związanych z narodzinami dziecka. Przede wszystkim u matek depresja poporodowa często wynika z hormonów, zmian fizycznych po porodzie, trudności w karmieniu i opiece nad dzieckiem oraz stresu związanego z nową rolą. Z kolei u ojców depresja może wynikać z braku wsparcia, stresu finansowego, zmiany w relacji z partnerką, braku doświadczenia w opiece nad dzieckiem, a także obaw związanych z odpowiedzialnością.

Różnice mogą występować także na poziomie objawów. Choroba u kobiet często objawia się trudnościami w nawiązywaniu więzi z dzieckiem, obniżonym poczuciem wartości i nadmiernym niepokojem o zdrowie malucha. Z kolei typowe objawy depresji poporodowej u mężczyzn obejmują lęk, poczucie przytłoczenia, zmniejszoną energię i poczucie winy za brak zaangażowania w opiekę nad dzieckiem, a także trudności w relacjach z partnerką. Różnice pojawiają się także na płaszczyźnie emocjonalnej i w sposobie radzenia sobie z objawami.

Wpływ depresji poporodowej u ojców na rodzinę

Depresja ojca nie tylko negatywnie wpływa na jego własne samopoczucie, ale także odbija się na atmosferze w domu, relacjach z partnerką i więzi z dzieckiem. Depresja może powodować m.in.:

• zaburzenia relacji z partnerką,
• trudności w nawiązywaniu więzi z dzieckiem,
• izolację emocjonalna,
• wzrost stresu matki,
• pogłębienie innych problemów rodzinnych,
• mniejsze poczucie bezpieczeństwa u domowników.

Leczenie depresji poporodowej u ojców

Leczenie depresji poporodowej u ojców obejmuje kilka podejść, które pomagają w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi. Przede wszystkim, ważne jest rozpoznanie problemu i skonsultowanie się z lekarzem, który może zalecić terapię psychologiczną, taką jak terapia poznawczo-behawioralna (CBT), pomagającą w radzeniu sobie z negatywnymi myślami i stresem.

W niektórych przypadkach może być konieczne leczenie farmakologiczne, szczególnie jeśli objawy są ciężkie. Leki przeciwdepresyjne zawsze powinny być dobrane przez specjalistę. Ważnym elementem leczenia jest także wsparcie społeczne, w tym pomoc ze strony partnerki, rodziny oraz grup wsparcia dla ojców. Regularna aktywność fizyczna, odpowiednia higiena snu i techniki relaksacyjne także wspierają proces leczenia.